Fascinerende wereld; Schoonheid door erosie

Het universum en de aarde inspireren ons elke dag opnieuw. Maar ze geven ook stof tot nadenken. Het oneindige universum. De diepte van de oceaan. De kracht van een bos. De schoonheid van erosie. Wetenschappers, filosofen en kunstenaars nemen ons mee op hun ontdekkingstocht langs fascinerende natuur- en wereldwonderen. Want wat is er zo inspirerend aan … Bryce Canyon in de VS?

Een adembenemend landschap, dat is Bryce Canyon, in het zuidwesten van de Amerikaanse staat Utah. Het roept de gedachten op aan een voortdurend opkomende zon, buitenaards leven en oerwouden van kathedralen …
Toch is zelfs dit type magische natuur goed verklaarbaar,’ zegt doctor Tjalling de Haas van de Universiteit Utrecht. ‘Het is de zeldzame samenloop van omstandigheden die het zo uitzonderlijk maakt. Het gesteente waaruit dit landschap is ontstaan bestaat uit verschillende types zandsteen, op sommige plekken rijk aan kleideeltjes, afgewisseld met lagen van kalksteen. Hoe meer kleideeltjes, hoe zwakker – en dus gevoeliger voor erosie. In de loop van miljoenen jaren sijpelde het regenwater in de scheurtjes, bevroor en ontdooide daar ontelbare malen en kraakte als het ware het gesteente.

In de loop van miljoenen jaren sijpelde het regenwater in de scheurtjes, bevroor en ontdooide daar ontelbare malen en kraakte als het ware het gesteente

Erosie

De hardere bovenlaag bleef veel langer intact en beschermde daardoor de onderlagen als een soort dop, zodat die verschillende lagen steen uiteindelijk tot deze hoodoos (stenen torentjes) erodeerden. Je ziet ook vaak dat die ‘dop’ net wat groter is dan het torentje eronder. Dit landschap is dus ontstaan door de combinatie van verschillende hardheden in het gesteente, cycli van bevriezing en dooi, en door de erosie als gevolg van afstromend regenwater. Dichter bij huis vind je dit type landschap in Cappadocië, in Turkije, maar stukken minder uitgestrekt.’